Kỷ niệm 20 năm thành lập Hội Di sản Văn hóa Việt Nam

Ngày 16/11, tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao huyện Đông Anh, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam đã tổ chức lễ kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2024) và kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Hội (23/4/2004 – 23/4/2024).

Trong suốt 20 năm qua, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam đã không ngừng đẩy mạnh các hoạt động phản biện xã hội trong lĩnh vực di sản văn hóa. Hội đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo và tọa đàm khoa học xoay quanh các chủ đề cấp thiết liên quan đến di sản văn hóa do thực tiễn đặt ra, đồng thời tham gia tích cực và có trách nhiệm vào việc xây dựng Luật Di sản Văn hóa, cũng như đóng góp ý kiến vào nhiều văn bản pháp luật liên quan.

Nhìn lại hành trình 20 năm xây dựng và phát triển, PGS.TS Đỗ Văn Trụ, Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, chia sẻ rằng Hội được thành lập với mục tiêu tập hợp, đoàn kết hội viên, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ và hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động. Hội không chỉ góp phần bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa mà còn chung tay xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đồng thời đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới.

Từ những ngày đầu với chỉ một vài tổ chức và vài trăm hội viên, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, xây dựng được một hệ thống tổ chức rộng khắp từ Trung ương đến địa phương. Hiện nay, Hội có gần 200 tổ chức thành viên và gần 20.000 hội viên với nhiều loại hình phong phú và đa dạng. Các tổ chức này đã trở thành những cánh tay nối dài của Hội, góp phần tích cực vào việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa và lan tỏa tình yêu dành cho di sản trong cộng đồng.

PGS.TS Đỗ Văn Trụ cho biết, trong suốt 20 năm qua, Hội đã đẩy mạnh các hoạt động phản biện xã hội trong lĩnh vực di sản văn hóa. Hội đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo và tọa đàm khoa học về những vấn đề cấp thiết liên quan đến di sản văn hóa, tham gia tích cực và có trách nhiệm vào việc xây dựng Luật Di sản Văn hóa, đồng thời đóng góp ý kiến vào nhiều văn bản liên quan của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Quốc hội và Chính phủ.

Công tác thông tin, quảng bá và tuyên truyền giới thiệu về di sản văn hóa đã được Hội Di sản Văn hóa Việt Nam đẩy mạnh bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Tiêu biểu là các hoạt động thông qua Tạp chí Thế giới Di sản, tổ chức các cuộc thi, trưng bày, triển lãm, xuất bản sách và nhiều sự kiện khác, góp phần lan tỏa giá trị di sản đến cộng đồng.

Với những đóng góp nổi bật, Hội đã vinh dự được nhận Huân chương Lao động Hạng Ba từ Chủ tịch nước, 2 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, cùng nhiều Bằng khen từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như các bộ, ngành khác.

Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2024), PGS.TS Đỗ Văn Trụ đã nhấn mạnh rằng trong 79 năm qua, sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc đã đạt được những thành tựu đáng tự hào. Hiện cả nước đã xếp hạng hơn 10.000 di tích cấp tỉnh, thành phố, trong đó có 3.621 di tích quốc gia và 130 di tích quốc gia đặc biệt, trên tổng số hơn 40.000 di tích. Ngoài ra, khoảng 7.000 di sản văn hóa phi vật thể đã được kiểm kê, với 534 di sản được đưa vào Danh mục Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia.

Đặc biệt, nhiều di sản văn hóa của Việt Nam đã được UNESCO ghi danh, gồm:
– 9 di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới
– 15 di sản văn hóa phi vật thể
– 9 di sản tư liệu, trong đó có 3 di sản tư liệu thế giới và 6 di sản tư liệu khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.

Từ những bảo tàng đầu tiên được xây dựng dưới thời Pháp thuộc, đến nay, hệ thống bảo tàng tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, gồm 127 bảo tàng công lập và 70 bảo tàng ngoài công lập, với hơn 4 triệu hiện vật được lưu giữ và bảo quản. Hiện tại, cả nước đã có 294 hiện vật và nhóm hiện vật được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia.

Hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực di sản văn hóa ngày càng được mở rộng, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Việt Nam đã tham gia nhiều công ước quốc tế quan trọng như:
– Công ước 1970 về ngăn chặn xuất nhập khẩu và chuyển giao trái phép tài sản văn hóa
– Công ước 1972 về bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới
– Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể
– Chương trình Ký ức Thế giới

PGS.TS Đỗ Văn Trụ nhấn mạnh: “Chúng ta có quyền tự hào về kho tàng di sản văn hóa phong phú, đa dạng và đậm đà bản sắc dân tộc, cũng như về những thành tựu đạt được trong sự nghiệp bảo vệ di sản văn hóa. Đây chính là nguồn động viên to lớn, khơi dậy tình yêu và trách nhiệm của mỗi người đối với di sản văn hóa dân tộc.”

Nhân dịp này, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam đã tổ chức trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Di sản Văn hóa Việt Nam” (đợt VII – năm 2024) và tặng bằng khen cho các cá nhân có thành tích xuất sắc, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Diệu Linh