Chè lam xứ Đoài: Ngọt bùi ký ức trong miếng quà quê

Nhắc đến vùng đất xứ Đoài – nơi “nắng vàng như mật ong” ở phía Tây Hà Nội, nhiều người nghĩ ngay đến làng cổ Đường Lâm với mái ngói rêu phong, cổng làng cổ kính. Và cũng từ mảnh đất này, một món quà quê bình dị nhưng thấm đẫm hồn dân tộc đã ra đời, trở thành ký ức tuổi thơ của bao thế hệ: chè lam xứ Đoài.

Hương vị quê nhà trong miếng bánh dẻo bùi

Chè lam không cầu kỳ, xa xỉ mà gắn liền với những nguyên liệu thuần Việt: nếp cái hoa vàng, mật mía, gừng già và lạc rang. Nếp được rang chín, giã thành bột mịn, hòa quyện cùng mật mía thơm ngọt, cay nhẹ vị gừng và béo ngậy của lạc. Tất cả được quấy trên bếp lửa liu riu rồi cắt thành từng miếng vuông vắn, dẻo mềm, vừa miệng.

Người làng nghề lựa chọn gừng làm chè lam

Chỉ cần một miếng nhỏ, người ta đã cảm nhận đủ vị ngọt ngào của mật mía, bùi của nếp rang, thơm nồng của gừng và giòn tan của lạc. Món quà quê mộc mạc ấy khiến bất cứ ai xa quê cũng phải bồi hồi nhớ về mái nhà xưa, về bếp lửa đỏ lửa trong những ngày đông lạnh.

Từ lễ hội làng đến nhịp sống hôm nay

Từ lâu, chè lam đã hiện diện trong những dịp quan trọng của người dân xứ Đoài: từ mâm cỗ ngày Tết, ngày Rằm, đến lễ hội đình, chùa. Miếng chè lam dẻo thơm được xem như lời mời chào thân tình, như sự sẻ chia ngọt bùi giữa xóm giềng.

Ngày nay, chè lam không chỉ bó hẹp trong phạm vi làng quê mà đã trở thành đặc sản được du khách bốn phương tìm mua mỗi khi ghé thăm Đường Lâm, Sơn Tây. Nhiều gia đình, cơ sở sản xuất vẫn giữ cách làm thủ công truyền thống, đồng thời kết hợp cải tiến bao bì, đóng gói để đưa món quà quê này đến gần hơn với thị trường.

Ngọt bùi ký ức – hồn cốt xứ Đoài

Không đơn thuần là món ăn, chè lam xứ Đoài còn là ký ức, là biểu tượng của tình quê hồn hậu. Trong dòng chảy hối hả của cuộc sống hiện đại, giữa muôn vàn thức quà mới lạ, chè lam vẫn giữ nguyên giá trị – một thứ “hồn quê” ngọt ngào, gợi nhắc con người về cội nguồn.

Có lẽ vì thế mà với người con xứ Đoài, mỗi khi cắn miếng chè lam dẻo bùi, họ không chỉ thưởng thức một món đặc sản, mà còn như tìm thấy tuổi thơ, tìm thấy sự bình yên trong vòng tay quê hương.

Khánh An