Lễ hội Chùa Hương: Điểm du lịch tâm linh không thể bỏ lỡ

Nhắc đến những lễ hội lớn nhất của miền Bắc dịp Tết, chúng ta không thể bỏ qua lễ hội chùa Hương – Lễ hội được ví von như “hành trình về đất Phật” và nhận được sự quan tâm của đông đảo khách du lịch. Hãy cùng Vietjet tìm hiểu thêm về lễ hội chùa Hương để hiểu vì sao đây là điểm đến mà bạn không thể bỏ qua khi du lịch dịp Tết nhé.

Hằng năm, khi hoa mơ nở trắng núi rừng Hương Sơn là lúc hàng triệu Phật tử bốn phương nô nức thi nhau trẩy hội mùa xuân, tạo nên một không khí vừa linh thiêng vừa nhộn nhịp.

Lễ hội chùa Hương gắn liền với tín ngưỡng dân gian thờ Chúa Ba. Tương truyền rằng công chúa Diệu Thiện tu hành 9 năm tại Hương Sơn, sau đó đắc đạo thành Phật để phổ độ chúng sanh. Thời điểm mà công chúa Diệu Thiện đắc đạo cũng chính là giữa mùa Xuân, trăm hoa đua nở, cây cỏ xanh tươi, vạn vật tương sinh tương ái.

Tháng 3 năm 1770, Chúa Trịnh Sâm trong chuyến tuần du tại Trấn Sơn Nam đã đến chùa Hương Tích vãn cảnh, thắp hương và đề lên cửa động 5 chữ “Nam Thiên Đệ Nhất Động”. Điều này đã biến động Hương Tích trở thành một di tích lớn, tạo tiền đề cho sự hình thành lễ Chùa Hương sau này. Đến năm 1896, niên hiệu Thành Thái thứ 8, lễ hội chùa Hương mới chính thức được tổ chức như một lễ hội thực thụ và là một trong những lễ hội lớn nhất Việt Nam.

Ý nghĩa lễ hội chùa Hương nằm trọn vẹn trong phần lễ và phần hội. Phần lễ thể hiện cho tín ngưỡng thờ cúng của tổng thể các tôn giáo Việt Nam lúc bây giờ, bao gồm Phật Giáo, Nho Giáo và Đạo giáo. Phần hội Chùa Hương thể hiện sự kết nối, hòa quyện giữa con người và thiên nhiên, gia tăng sức mạnh đoàn kết dân tộc. Ngoài ra, lễ hội chùa Hương còn thể hiện khát vọng của con người Việt Nam chất phác, mong muốn hòa hợp giữa thực và mơ, tục và tiên, hành động và trao quyền.

Phần lễ của lễ hội Chùa Hương

Phần lễ của lễ hội chùa Hương rất đặc sắc và thể hiện trọn vẹn tín ngưỡng thờ cúng dân gian của người miền Bắc nói riêng.

Hội chùa Hương bắt đầu vào mùng 6 tháng Giêng (âm lịch) với lễ khai sơn hay còn gọi lễ mở cửa rừng ở làng Yến Vỹ và Phú Yên. Nghi lễ khai sơn vốn là nghi lễ nông nghiệp của người Việt cổ để tạ thần núi, tạ chúa sơn lâm và cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, gặp nhiều may mắn. Ngày nay, lễ khai sơn chứa hàm ý mới là mở cửa chùa, khai lễ. Buổi lễ sẽ trưng bày hương, đèn, nến, hoa, hoa quả, đồ chay…, sau đó các vị tăng ni mặc áo cà sa tiến hành cúng bái theo nghi thức. Ngoài ra, trong ngày khai hội cũng có lễ hội dâng hương để tưởng nhớ các vị tướng của vua Hùng do nhà chức trách của địa phương tổ chức.

Phần hội của lễ hội chùa Hương cũng đặc sắc không kém và là phần thu hút đông đảo du khách tham gia. Cụ thể, phần hội sẽ bao gồm nhiều hoạt động văn hóa, vui chơi giải trí diễn ra trên các tuyến đường, thôn làng của xã Hương Tích. Chẳng hạn như chèo thuyền, leo núi, hát chầu văn…

Vào những ngày này, khi đi dọc trên các bến đò hay tuyến đường của Hương Tích, du khách luôn luôn nghe được những làn điệu dân ca hát chèo, hát xẩm rất độc đáo và thú vị. Lễ chùa Hương ngày càng tấp nập và đông vui đến tháng 3 mới “hạ nhiệt”.

Các tuyến lễ hội chùa Hương

Lễ hội chùa Hương trải dài trên 3 tuyến:

Tuyến Hương Tích: Đây là tuyến lễ hội chính nên tập trung rất nhiều hoạt động đặc sắc. Bạn sẽ ngồi đò từ bến Yến, ghé lễ đền Trình. Sau đó đi qua hàng loạt địa điểm nổi tiếng như cầu Hội, hang Sơn Thủy Hữu Tình, núi Đổi Chèo, núi Con Voi, núi Mâm Xôi, núi Con Gà… và cấp bến tại bến Thiên Trù. Từ đây, bạn có thể ghé thăm và cúng viếng chùa Tiên, chùa Giải Oan, đền Cửa Võng và cuối cùng là chùa Trong và Đệ Nhất Động Hương Tích.

Tuyến Tuyết Sơn: Bắt đầu từ bến Đục, bạn rẽ qua làng Phú Yên để gặp suối Tuyết trước khi ra bến đò Phú Yên để ghé lễ đền Mẫu Hạ. Sau đó, bạn ngồi đò đến núi Thuyền Rồng, núi Con Phượng, hòn Đầu Sư Tử, vách đá Kỳ Sơn Tú Thủy, bến Tuyết Sơn và chùa Bảo Đài. Tiếp theo, bạn rời thuyền để leo núi Bạch Tuyết Môn, vào điện Cô, tới chùa Tuyết Sơn (hay còn gọi là Ngọc Long động).

Tuyến Long Vân: Đò đưa bạn đi từ bến Yến, dừng ghé lễ ở đền Trình, sau đó rẽ qua nhánh của suối Yến để qua núi Ông Sư Bà Vãi và cập bến Long Vân. Lúc này, bạn sẽ lên thuyền để vào chùa Long Vân, thăm động Long Vân và chùa Cây Khế. Sau cùng, bạn đi thêm khoảng vài trăm mét là gặp hang Sũng Sàm.

Khánh Linh