Làng nghề dệt thổ cẩm: Sắc màu nơi miền núi cao

Hình ảnh người phụ nữ dân tộc H’Mông ngồi bên khung cửi dệt vải đã trở thành nét đẹp văn hóa độc đáo, tượng trưng cho sự cần cù khéo léo của đồng bào dân tộc H’Mông nơi miền cao nguyên đá Hà Giang. Những công đoạn làm nên tấm thổ cẩm đầy sắc màu đã trở thành một nét văn hóa riêng, cuốn hút mỗi du khách khi đến khám phá làng dệt thổ cẩm truyền thống Lùng Tám ở huyện Quản Bạ, Hà Giang.

Để sản xuất ra một sản phẩm được làm từ vải thổ cẩm, những phụ nữ dân tộc H’Mông nơi đây phải mất rất nhiều công lao động bởi các công đoạn sản xuất đều làm thủ công. Sự cầu kỳ đó như càng tôn thêm giá trị, vẻ đẹp của một sản phẩm thổ cẩm.

Bà Vàng Thị Mai Chủ nhiệm Hợp tác xã dệt lanh Lùng Tám, xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ chia sẻ: Để sản phẩm thổ cẩm hoàn thiện phải trải qua nhiều công đoạn, từ trồng lanh, thu hoạch, bóc tách sợi, giã sợi, quay sợi, nấu sợi, dựng khung dệt…

Theo bà Mai một trong những điều đặc biệt tạo nên thương hiệu của những tấm thổ cẩm lanh của người H’Mông ở Cao nguyên đá Đồng Văn chính là việc tạo nên những hoa văn, họa tiết bằng kỹ thuật thêu đắp vải màu và vẽ hoa văn sáp ong độc đáo. Trong đó công đoạn vẽ sáp ong trên vải lanh là khâu quan trọng nhất, bởi vẽ sao cho họa tiết phải đẹp, rõ nét. Riêng công đoạn vẽ đã mất cả tuần, cả tháng mới hoàn thành. Chính điều đó đã tạo nên sự khác biệt của nghề lanh truyền thống của đồng bào H’Mông tại Hà Giang.

Hoa văn trên thổ cẩm của người H’Mông rất đa dạng, chủ yếu là các hoa văn hình học như khối hình vuông, chữ nhật, hình thoi và những họa tiết cách điệu hình hoa cỏ, lá cây, muông thú. Các mẫu hoa văn được lưu giữ qua trí nhớ của người phụ nữ. Mỗi hoa văn mang một ý nghĩa riêng, phản ánh tập tục sinh hoạt, đời sống của đồng bào.

Những họa tiết trên mỗi sản phẩm thổ cẩm cho thấy sự tài hoa, óc thẩm mỹ, tính sáng tạo từ những đôi bàn tay lao động cần mẫn của những phụ nữ H’Mông. Đây là một minh chứng sinh động thể hiện đức tính cần cù, chịu thương chịu khó của đồng bào H’Mông đã vượt qua mọi khó khăn, khắc nghiệt của tự nhiên để xây dựng đời sống ngày càng tươi đẹp.

Đáp ứng nhu cầu của thị trường hiện nay, từ những sản phẩm thổ cẩm, phụ nữ H’Mông đã khéo léo làm ra các trang phục cách điệu, khăn quàng, ví, túi đeo điện thoại, ba lô, chiếc móc chìa khóa xinh xắn… trở thành hàng hóa được rất nhiều khách du lịch trong và ngoài nước ưa chuộng.

Nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc H’Mông không chỉ có ý nghĩa bảo tồn các giá trị văn hóa của dân tộc mình mà còn góp phần thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế-xã hội của địa phương, tạo công ăn việc làm và thu nhập cho rất nhiều phụ nữ người H’Mông.

Theo Nhân dân online