Chợ phiên Đồng Văn tháng 11 – nơi bát phở nóng giữ chân mùa đông

Tháng mười một, khi những cơn gió lạnh đầu tiên tràn về cao nguyên đá Đồng Văn, mùa đông không đến bằng tuyết trắng mà bằng sương mù giăng kín lối, bằng cái rét se sắt luồn qua từng nếp áo chàm. Giữa không gian ấy, chợ phiên Đồng Văn hiện lên như một điểm hẹn ấm áp – nơi con người tìm đến nhau, và một bát phở nóng đủ sức níu chân cả mùa đông.

Chợ phiên – nhịp sống của cao nguyên đá

Chợ phiên Đồng Văn họp vào sáng Chủ nhật hằng tuần. Từ tinh mơ, khi mặt trời còn khuất sau những dãy núi tai mèo lởm chởm, người Mông, Dao, Tày, Lô Lô… đã lặng lẽ xuống chợ. Những con đường quanh co bỗng rộn ràng sắc váy thổ cẩm, tiếng bước chân lẫn trong tiếng gió núi.

Chợ không chỉ để mua bán. Đó là nơi gặp gỡ, hàn huyên, nơi người ta mang theo nông sản, rượu ngô, mật ong, gà đen, vải vóc – và mang về câu chuyện của cả một tuần lao động trên đá. Trong cái lạnh tháng 11, chợ phiên như một bếp lửa chung, gom hơi ấm của cả vùng cao.

Bát phở nóng giữa mênh mang sương lạnh

Giữa muôn vàn gian hàng, quầy phở nhỏ nằm nép bên góc chợ luôn đông người nhất. Không biển hiệu cầu kỳ, chỉ là vài chiếc bàn gỗ thấp, nồi nước dùng nghi ngút khói và những chiếc bát men sứ đã sứt miệng. Ấy vậy mà ai đã một lần ăn phở ở chợ phiên Đồng Văn thì khó quên.

Phở ở đây không giống phở Hà Nội. Nước dùng ninh từ xương bò vùng cao, trong và ngọt, thơm mùi thảo quả, quế rừng. Sợi bánh phở dày, hơi đục, được tráng thủ công. Thịt bò thái tay, đỏ au, không cầu kỳ nhưng đậm vị.
Ăn phở phải thêm chút ớt giã, chút giấm tỏi, húp một thìa nước nóng là cái lạnh như tan ra, lan xuống tận đầu ngón tay.

Người bán phở thường là phụ nữ Mông hoặc Dao, vừa thoăn thoắt chan nước, vừa chuyện trò: “Tháng này lạnh rồi, không ăn phở là không chịu được đâu.”
Bát phở ấy không chỉ làm ấm bụng, mà còn giữ chân người đi chợ, giữ nhịp sống không vội vã của cao nguyên đá.

Khi mùa đông bắt đầu từ chợ

Tháng 11, cao nguyên đá chưa rét cắt da, nhưng đủ để người ta nhận ra mùa đông đang tới rất gần. Chợ phiên Đồng Văn lúc này không ồn ào, mà trầm lại, sâu hơn. Những cụ già nhâm nhi chén rượu ngô, nhóm trai trẻ tụm năm tụm ba, trẻ con theo mẹ xuống chợ, má đỏ hây hây vì lạnh.

Giữa tất cả, bát phở nóng vẫn nghi ngút khói, như một dấu mốc của thời gian. Người ta bảo, “chưa ăn bát phở chợ Đồng Văn tháng 11 thì coi như chưa biết mùa đông vùng cao bắt đầu thế nào.”

Giữ hơi ấm cho cao nguyên

Chợ phiên Đồng Văn không chỉ là một điểm du lịch. Nó là di sản sống – nơi văn hóa, ẩm thực và đời sống bản địa hòa vào nhau một cách tự nhiên. Giữa sự đổi thay của du lịch, những quầy phở giản dị vẫn tồn tại, giữ lại hương vị nguyên sơ, giữ lại nhịp sống chậm của miền đá.

Khi rời chợ, sương vẫn giăng kín lối, gió lạnh quẩn quanh. Nhưng dư vị bát phở nóng còn đọng lại, như một lời nhắc dịu dàng: mùa đông đã về, và cao nguyên đá vẫn ấm – nhờ con người và những điều rất đỗi bình thường.

K.L

(Ảnh: Sưu tầm)